ΠΠ°Π»Π΅Π΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ· 430 ΡΠ΅Π½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠΉ ΠΡΠΈΡΡΠ°, ΠΏΠΎ Bibliotheca Maxima Veterum Patrum, tom. III. 335β339. ΠΡ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»Π΅ΠΉ ΠΈΠ· ΠΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ:
Β«1. Fidelis homo, electus homo est. 2. Electus homo, homo Dei est. 3. Homo Dei est, qui Deo dignus est. 4. Deo dignus est, qui nihil indigne agit. 5. Dubius in fide, infidelis est. 6. Infidelis homo, mortuus est corpore vivente. 7. Vere fidelis est, qui non peccat, atque etiam, in minimis caute agit. 8. Non est minimum in humana vita, negligere minima. 9. Omne peccatum impietatem puta. Non enim manus, vel oculus peccat, vel aliquod huiusmodi membrum, sed male uti manu vel oculo, peccatum est. 10. Omne membrum corporis, quod invitΓ’t te contra pudicitiam agere, abjiciendum est. Melius est uno membro vivere, quam cum duobus puniri [Π‘Ρ. ΠΡ. 5:29]β¦
15. Sapiens vir, et pecuniae contemptor, similis est Deo. 16. Rebus mundanis in causis tantum necessariis utere. 17. Quae mundi sunt, mundo: et quae Dei sunt, reddantur Deo [Π‘Ρ. ΠΡ. 22:21]. 18. Certus esto, quod animam tuam fidΓ¨le depositum acceperis a Deo. 19. Cum loqueris Deo, scito quod judiceris a Deo. 20. Optimam purificationem putato, nocere nemini. 21. Anima purificatur Dei verbo per sapientiamβ¦
28. Quaecumque fecit Deus, pro hominibus ea fecit. 29. Angelus minister est Dei ad hominem. 30. Tam pretiosus est homo apud Deum, quam angelus. 31. Primus beneficus est Deus: secundus est is, qui beneficii eius fit particeps homo. Vive igitur ita, tanquam qui sis secundus post Deum, et electus ab eo. 32. Habes, inquam, in te aliquid simile Dei, et ideo utere teipso velut templo Dei, propter illud quod in te simile est Dei [1 ΠΠΎΡ. 3:16, 17]β¦
40. Templum sanctum est Deo mens pii, et altare est optimum ei cor mundum et sine peccato. 41. Hostia soli Deo acceptabilis, benefacere hominibus pro Deo. 42. Deo gratiam praestat homo, qui quantum possibile est vivit secundum Deumβ¦
47. Omne tempus, quo Deo non cogitas, hoc puta te perdidisse. 48. Corpus quidem tuum incedat in terra, anima autem semper sit apud Deum. 49. Intellige quae sint bona, ut bene agas. 50. Bona cogitatio hominis Deum non latet et ideo cogitatio tua pura sit ab omni malo. 51. Dignus esto eo, qui te dignatus est filium dicere, et age omnia ut filius Dei. 52. Quod Deum patrem vocas, huius in actionibus tuis memor esto. 53. Vir castus et sine peccato, potestatem accepit a Deo esse filius Dei [Π‘Ρ. ΠΠ½. 1:13]. 54. Bona mens chorus est Dei. 55. Mala mens chorus est daemonum malorumβ¦
78. Fundamentum pietatis est continentia: culmen autem pietatis amor Dei. 79. Pium hominem habeto tanquam teipsum. 80. Opta tibi evenire non quod vis, sed quod expedit. 81. Qualem vis esse proximum tuum tibi, talis esto et tu tuis proximis [ΠΠΊ. 6:31]β¦
86. Si quid non vis scire Deum, istud nec agas, nec cogites, 87. Priusquam agas quodcunque agis, cogita Deum, ut lux eius paecedat actus tuos β¦.
96. Deus in bonis actibus hominibus dux est. 97. Neminem inimicum deputes. 98. Dilige omne quod eiusdem tecum naturae est, Deum vero plus quam animam dilige. 99. Pessimum est peccatoribus, in unum convenire cum peccant. 100. Multi cibi impediunt castitatem, et incontinentia ciborum immundum facit hominem. 101. Animantium omnium usus quidem in cibis indifferens, abstinere vero rationabilius est. 102. Non cibi per os inferuntur polluunt hominem, sed ea quae ex malis actibus proferuntur [ΠΠΊ. 7:18β21]β¦
106. Mali nullius autor est Deus. 107. Non amplius possideas quam usus corporis poscitβ¦
115. Ratio quae in te est, vitae tuae lux est [ΠΡ. 6:22]. 116. Ea pete a Deo, quae accipere ab homine non potesβ¦
122. Nil pretiosum ducas, quod auferre a te possit homo malus. 123. Hoc solum bonum putato, quod Deo dignum est. 124. Quod Deo dignum est, hoc et viro bono. 125. Quicquid non convenit ad beatudinem Dei, non conveniat nomini Dei. 126. Ea debes velle, quae et Deus vult. 127. Filius Dei est, qui haec sola pretiosa ducit quae et Deus. 139. Semper apud Deum mens est sapientis. 137. Sapientis mentem Deus inhabitatβ¦
181. Sapiens vir etiamsi nudus sit, sapiens apud te habeatur. 182. Neminem propterea magni aestimes, quod pecunia divitiisque abundet. 183. Difficile est divitem salvari [ΠΡ. 19:23]β¦
187. Age magna, non magna pollicens. 188. Non eris sapiens, si te reputaveris sapientem. 189. Non potest bene vivere qui non integre credit. 190. In tribulationibus quis sit fidelis, agnoscitur. 191. Finem vitae existima vivere secundum Deum. 192. Nihil pΓ»tes malum, quod non sit turpeβ¦
198. Malitia est aegritudo animae. 199. Animae autem mors iniustitia et impietas. 200. Tunc te putato fidelem, cum passionibus animae carueris. 201. Omnibus hominibus ita utere, quasi communis omnium post Deum curator. 20&. Qui hominibus male utitur, seipso male utitur. 203. Qui nihil mali vult, fidelis estβ¦
214. Verba tua pietate semper plena sint. 215. In actibus tuis ante oculos pone Deum. 216. Nefas est Deum patrem invocare, et aliquid inhonestum agereβ¦
261. Ebrietatem quasi insaniam fuge. 262. Homo qui a ventre vincitur, belluae similis est. 263. Ex carne nihil oritur bonumβ¦
302. Omne quod malum est, Deo inimicum est. 303. Qui sapit in te, hunc dicito esse hominem. 304. Particeps Dei est vir sapiens. 305. Ubi est quod sapit in te, ibi est et bonum tuum. 306. Bonum in carne non quaeras. 307. Quod animae non nocet, nec nomini. 308. Sapientem hominem tanquam Dei ministrum honora post Deumβ¦
390. Quaecunque dat mundus, nemo firmiter tenet. 391. Quaecumque dat Deus nemo auferre potest. 392. Divina sapientia vera est scientiaβ¦
403. Animae ascensus ad Deum per Dei verbum est. 404. Sapiens sequitur Deum, et Deus animam sapientis. 405. Gaudet rex super his quos regit, gaudet ergo Deus super sapiente. Inseparabilis est et ab his quos regit ille, qui regit, ita ergo et Deus ab anima sapientis quam tuetur et regit. 406. Reqitur a Deo vir sapiens, et idcirco beatus est⦠.
424. Si non diligis Deum, non ibis ad Deum. 425. Consuesce teipsum semper respicere ad Deum. 426. Intuendo Deum videbis Deum. 427. Videns Deum facies mentem tuam qualis est Deus. 428. Excole quod intra te est, nec ei ex libidine corporis contumeliam facias. 429. Incontaminatum custodi corpus tuum, tanquam si indumentum acceperis a Deo, et sicut vestimentum corporis immaculatum servare stude. 430. Sapiens mens speculum est DeiΒ».
Β§172. ΠΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³Π΅ΡΡ. ΠΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ ΠΈ ΠΡΠΈΡΡΠΈΠ΄
ΠΠ± Π°ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅ ΡΠΌ. Β§28 ΠΈ Β§37.
Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ ΠΊ ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ²Π½ΡΠΌ Π°Π²ΡΠΎΡΠ°ΠΌ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅, ΠΏΠΎ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΡ ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ Π°ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³Π΅ΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ½ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°Π»ΠΈ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ΄ΡΠΈΠ°Π½Π°, ΠΠ½ΡΠΎΠ½ΠΈΠ½Π° ΠΈ ΠΠ°ΡΠΊΠ° ΠΠ²ΡΠ΅Π»ΠΈΡ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Ρ ΡΠΈΡΡΠΈΠ°Π½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π°Π»ΠΎΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΡΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΌ Π³ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌ, Π½ΠΎ ΠΈ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΡΠΌ Π½Π°ΠΏΠ°Π΄ΠΊΠ°ΠΌ ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΡΠ·ΡΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΈΡΠ°. ΠΡΠΈ Π°Π²ΡΠΎΡΡ ΠΎΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠ³Π°Π»ΠΈ ΠΎΠ±Π²ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Ρ ΡΠ»Ρ ΠΈΡΠ΄Π΅Π΅Π² ΠΈ ΡΠ·ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ², ΠΎΡΡΡΠ°ΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΈΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΠ²Π°Π½Π³Π΅Π»ΠΈΡ, ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π·Π°Π±Π»ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊΠΈ ΠΈΠ΄ΠΎΠ»ΠΎΠΏΠΎΠΊΠ»ΠΎΠ½Π½ΠΈΠΊΠΎΠ². ΠΡΠΈ Π»ΡΠ΄ΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌΠΈ, ΡΠ΅ΠΌ Π°ΠΏΠΎΡΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠΊΠ²ΠΈ. Π ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΌ ΡΡΠΎ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡ ΠΈ ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΡ, ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ²ΡΠΈΠ΅ Ρ ΡΠΈΡΡΠΈΠ°Π½ΡΡΠ²ΠΎ Π² Π·ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π½Π°ΡΠ΅Π΄ΡΠΈΠ΅ Π² Π½Π΅ΠΌ ΠΌΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΡΠΌΠ° ΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΄ΡΠ°. ΠΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ½ΠΈΠΊΠ½ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌ ΠΆΠ΅ Π³Π΅ΡΠΎΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΆΠ΅ ΡΠ½ΡΡΠ·ΠΈΠ°Π·ΠΌΠΎΠΌ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΊ Π²Π΅ΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π²Π΄ΠΎΡ Π½ΠΎΠ²Π»ΡΠ»ΠΈ ΠΌΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² Π½Π° ΡΡΡΠ°Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΌΠ΅ΡΡΡ.
ΠΡΠ΅Π²Π½Π΅ΠΉΡΠΈΠ΅ ΠΈΠ· ΡΡΠΈΡ Π°ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³Π΅ΡΠΎΠ² β ΠΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ ΠΈ ΠΡΠΈΡΡΠΈΠ΄, Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π²ΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΡΠ·ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ², ΠΈ ΠΡΠΈΡΡΠΎΠ½ ΠΈΠ· ΠΠ΅Π»Π»Ρ, Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π²ΡΠΈΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΠΈΡΠ΄Π΅Π΅Π². ΠΡΠ΅ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΆΠΈΠ»ΠΈ Π² ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ΄ΡΠΈΠ°Π½Π° (117 β 137).
ΠΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ (ΞΞΏΞ΄ΟΞ¬ΟΞ·Ο) Π±ΡΠ» ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΊΠΎΠΌ Π°ΠΏΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΎΠ², Π΅ΠΏΠΈΡΠΊΠΎΠΏΠΎΠΌ (ΠΏΡΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ΅ΡΠΎΠΌ) ΠΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΌ. ΠΠ³ΠΎ Β«ΠΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΒ» ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π½Π°. ΠΡΠ΅, ΡΡΠΎ ΠΌΡ Π·Π½Π°Π΅ΠΌ ΠΎ Π½Π΅ΠΌ, β ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ° ΠΈΠ· ΠΠ²ΡΠ΅Π²ΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΏΠΈΡΠ΅Ρ: Β«ΠΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠ»ΡΡ Ρ ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊ ΠΠ»ΠΈΡ ΠΠ΄ΡΠΈΠ°Π½Ρ Ρ Π°ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ΠΉ ΡΠ΅Π»ΠΈΠ³ΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄ΡΠ΅ΠΌ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅ΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠ½ΡΠ΅ Π»ΠΈΡΠ° ΡΡΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΡΠΌΡΡΠΈΡΡ Π½Π°ΡΠΈΡ Π±ΡΠ°ΡΡΠ΅Π². ΠΡΠΎΡ ΡΡΡΠ΄ Π΅ΡΠ΅ Π΅ΡΡΡ Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π±ΡΠ°ΡΡΠ΅Π², ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ Ρ Π½Π°Ρ; Π² Π½Π΅ΠΌ ΠΌΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ Π½Π΅ΡΠΎΠΌΠ½Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π°ΠΏΠΎΡΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΎΠΉ Π²Π΅ΡΡ. Π Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΎΡΡΠΈ Π²Π΅ΠΊΠ°, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΆΠΈΠ» ΡΡΠΎΡ Π°Π²ΡΠΎΡ, ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π·Ρ: "ΠΠ΅ΡΠ½ΠΈΡ Π½Π°ΡΠ΅Π³ΠΎ Π‘ΠΏΠ°ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ, β Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΎΠ½, β Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ, ΠΈΠ±ΠΎ ΡΡΠΎ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΈΡΡΠΈΠ½Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ΄Π΅ΡΠ°; ΠΈΡΡΠ΅Π»ΠΈΠ²ΡΠΈΡ ΡΡ, Π²ΠΎΡΠΊΡΠ΅ΡΡΠΈΡ ΠΈΠ· ΠΌΠ΅ΡΡΠ²ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ Π²ΠΈΠ΄Π΅ΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΈΡΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π²ΠΎΡΠΊΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π²ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ. ΠΠ½ΠΈ ΠΆΠΈΠ»ΠΈ Π΅ΡΠ΅ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠ° ΠΠΎΡΠΏΠΎΠ΄Ρ Π½Π°Ρ Π±ΡΠ» Π½Π° Π·Π΅ΠΌΠ»Π΅, Π½ΠΎ ΠΈ ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΠ½ ΠΏΠΎΠΊΠΈΠ½ΡΠ» Π·Π΅ΠΌΠ»Ρ. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΈ Π΄ΠΎ Π½Π°ΡΠΈΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½". Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ Π±ΡΠ» ΠΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΒ».
ΠΡΠΈΡΡΠΈΠ΄ (ΞΟΞΉΟΟΡίδηΟ) Π±ΡΠ» ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ²ΡΠΌ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΈΠ· ΠΡΠΈΠ½. ΠΠ²ΡΠ΅Π²ΠΈΠΉ ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΠΎ Π½Π΅ΠΌ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΈΠΊΠ΅ ΠΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ°[1372]. ΠΠ³ΠΎ Β«ΠΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΒ» ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π±ΡΠ»Π° Π΄Π°Π²Π½ΠΎ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π½Π°, Π½ΠΎ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½Ρ Π΅Π΅ Π½Π΅Π΄Π°Π²Π½ΠΎ Π±ΡΠ» ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ Π² Π°ΡΠΌΡΠ½ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½ ΠΌΠ΅Ρ ΠΈΡΠ°ΡΠΈΡΡΠ°ΠΌΠΈ[1373] Π² 1878 Π³.[1374] ΠΠ½Π° Π±ΡΠ»Π° Π°Π΄ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°Π½Π° ΠΠ΄ΡΠΈΠ°Π½Ρ ΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄ΠΈ ΠΠ°Π²Π»Π° Π² ΠΡΠΈΠ½Π°Ρ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅ Π½Π°ΠΏΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ. Π Π½Π΅ΠΉ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ Ρ ΡΠΈΡΡΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΡΡΠ»Ρ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΠΎΠ³ β ΡΡΠΎ Π±Π΅Π·Π³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΠΈ Π½Π΅ΠΈΠ·ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ Π‘ΡΡΠΈΠΉ, ΠΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΠΎΡΠ²ΠΎΡΠΈΠ» ΠΈ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ΅Ρ Π²ΡΠ΅, ΠΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΌΡ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ ΡΠ»ΡΠΆΠΈΡΡ ΠΈ ΠΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ»Π°Π²Π»ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΠΎΠ³Π°; Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ»Π°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π₯ΡΠΈΡΡΠΎΡ ΠΊΠ°ΠΊ Β«Π‘ΡΠ½ Π²ΡΠ΅Π²ΡΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΠΠΎΠ³Π°, ΡΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ Π‘Π²ΡΡΡΠΌ ΠΡΡ ΠΎΠΌ, ΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΠΈΠΉ Ρ Π½Π΅Π±Π΅Ρ, ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΎΡ Π΅Π²ΡΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠΉ Π΄Π΅Π²Ρ. Π‘Π²ΠΎΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΡ ΠΠ½ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ» ΠΎΡ Π΄Π΅Π²Ρ ΠΈ ΡΠ²ΠΈΠ» Π‘Π΅Π±Ρ Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ ΠΊΠ°ΠΊ Π‘ΡΠ½ ΠΠΎΠΆΠΈΠΉ. Π Π‘Π²ΠΎΠ΅ΠΉ Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΠ½ ΠΏΡΠΈΠ½Π΅Ρ Π±Π»Π°Π³ΡΡ Π²Π΅ΡΡΡ, ΠΠ½ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅Π» Π²Π΅ΡΡ ΠΌΠΈΡ Π‘Π²ΠΎΠ΅ΠΉ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ²ΠΎΡΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄ΡΡ. [ΠΡΠΎ Π±ΡΠ» Π’ΠΎΡ, ΠΡΠΎ ΠΏΠΎ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΈ ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΡΡ ΠΎΡ Π΅Π²ΡΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π°, ΠΎΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈ ΠΠΎΠΆΡΠ΅ΠΉ, Π΄Π΅Π²Ρ ΠΠ°ΡΠΈΠΈ[1375]]. ΠΠ½ ΠΈΠ·Π±ΡΠ°Π» Π΄Π²Π΅Π½Π°Π΄ΡΠ°ΡΡ Π°ΠΏΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΎΠ² ΠΈ ΡΡΠΈΠ» Π²Π΅ΡΡ ΠΌΠΈΡ Π‘Π²ΠΎΠ΅ΠΉ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΈΠ½Π΅ Π·Π°ΡΡΡΠΏΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. ΠΠ½ Π±ΡΠ» ΡΠ°ΡΠΏΡΡ, ΠΏΡΠΈΠ³Π²ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ ΠΊ ΠΊΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈΡΠ΄Π΅ΡΠΌΠΈ; Π²ΠΎΡΠΊΡΠ΅Ρ ΠΈΠ· ΠΌΠ΅ΡΡΠ²ΡΡ ΠΈ Π²Π·ΠΎΡΠ΅Π» Π½Π° Π½Π΅Π±Π΅ΡΠ°. ΠΠ½ ΠΏΠΎΡΠ»Π°Π» Π°ΠΏΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΎΠ² ΠΏΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΌΠΈΡΡ ΠΈ Π½Π°ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ» Π²ΡΠ΅Ρ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ Π±ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ΄Π΅Ρ, ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡ ΠΌΡΠ΄ΡΠΎΡΡΠΈ. ΠΡ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄ΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΠΎ ΡΠ΅ΠΉ Π΄Π΅Π½Ρ, ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°ΡΡ Π²Π΅ΡΡ ΠΌΠΈΡΒ».
ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½Π° ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ° β ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π² Π½Π΅ΠΌ Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈ: Π²Π°ΡΠ²Π°ΡΠΎΠ², Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎΠ², ΠΈΡΠ΄Π΅Π΅Π² ΠΈ Ρ ΡΠΈΡΡΠΈΠ°Π½.
Π§ΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΡΠΈΡΡΠΎΠ½Π° ΠΈΠ· ΠΠ΅Π»Π»Ρ, ΡΠΎ ΡΡΠΎΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ Π² Ρ ΡΠΈΡΡΠΈΠ°Π½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΡΠ΄Π΅ΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Ρ II Π²Π΅ΠΊΠ° Π±ΡΠ» Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ Π½Π΅ Π΄ΠΎΡΠ΅Π΄ΡΠ΅ΠΉ Π΄ΠΎ Π½Π°Ρ Π°ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ Ρ ΡΠΈΡΡΠΈΠ°Π½ΡΡΠ²Π° ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΠΈΡΠ΄Π°ΠΈΠ·ΠΌΠ°[1376].
Β§173. ΠΡΡΡΠΈΠ½, ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡ ΠΈ ΠΌΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ
ΠΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΡΡΡΠΈΠ½Π° ΠΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΊΠ°
*Justini Philosophi et Martyris Opera omnia, Π² Corpus Apologetarum Christianorum saeculi secundi, ed. Jo. Car. Th. de Otto, Jen. 1847, 3rd ed. 1876-'81. 5 vols. 8V0. Π‘ΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄Π»ΠΈΠ½Π½ΡΠ΅, Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΎΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΄Ρ ΠΡΡΡΠΈΠ½Π° ΠΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΊΠ° Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΠ°ΡΠ°Π½Π°.
ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ (ΡΠ°ΡΡΠΎ Π½Π΅ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅): Hobt. Stephanus, Par. 1551; Sylburg, Heidelb. 1593; Grabe, Oxon. 1700 (ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Apol. I.); Prudent. Maranus, Par. 1742 (Π±Π΅Π½Π΅Π΄ΠΈΠΊΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅), ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅ Venice 1747, ΠΈ Π² Migne, Patrol. Gr. Tom. VI (Paris 1857), c. 10β800, 1102β1680, Ρ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΈΠ· Otto. Β«ΠΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈΒ» ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΈΠ·Π΄Π°Π²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΡΠΎΠΌ Π. L. Gildersleeve, Ξ. Y. 1877, Ρ Π²ΡΡΡΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ.
Π ΡΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡΡΡ ΡΡΡΠ΄ΠΎΠ² ΠΡΡΡΠΈΠ½Π° ΡΠΌ. Π² Otto, Proleg., Ρ. Ρ Ρ . sqq., ΠΈ Harnack, Texte. Π£ Π½Π°Ρ Π΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄Π²Π΅ ΡΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π»ΠΈΠ½Π½ΡΡ ΡΡΡΠ΄ΠΎΠ², ΠΎΠ±Π΅ ΠΈΡΠΊΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅, ΠΎΠ΄Π½Π° Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ΅, Π΄ΡΡΠ³Π°Ρ Π² Π§Π΅Π»ΡΡΠ΅Π½Ρ Π΅ΠΌΠ΅, Π² ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π€. Π. Π€Π΅Π½Π²ΠΈΠΊΠ° (ΡΠΌ. Otto, p. xxiv.).
ΠΠ½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ β Π² ΠΎΠΊΡΡΠΎΡΠ΄ΡΠΊΠΎΠΉ Β«Library of the FathersΒ», Lond. 1861, Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ β G. J. Davie, Π² Β«AnteβNicene LibraryΒ», Edinb. Vol. IL, 1867 (465 ΡΡΡ.), ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ ΠΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, Β«ΠΠ±ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π³ΡΠ΅ΠΊΠ°ΠΌΒ», Β«Π£Π²Π΅ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠ΅Β» ΠΈ Martyrium, Π² ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π΅ M. Dods; Β«Π Π°Π·Π³ΠΎΠ²ΠΎΡ Ρ Π’ΡΠΈΡΠΎΠ½ΠΎΠΌΒ» ΠΈ Β«Π Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠ²Π»Π°ΡΡΠΈΠΈ ΠΠΎΠ³Π°Β» β ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ G. Reith; Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΡΠΈΠ½Π°Π³ΠΎΡΠ°, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ Π². P. Pratten. ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ: Wm. Reeves, 1709, Henry Brown, 1755, J. Chevallier, 1833 (ed. II, 1851). Π Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°Ρ ΡΠΌ. Π² Otto, Prol. LX. sqq.